Απόηχος - Ταξίδι στον Παράδεισο της Ροζαλίας Ελευθεριάδου

Οι πόντιοι δε χρειάζονται πολλά. Ένα μικρό έναυσμα και συνευρίσκονται σμίγοντας με μουσική, με τραγούδια,  με χορούς, με ιστορίες. Το διήγημα της Ροζαλίας Ελευθεριάδου «Ταξίδι στον Παράδεισο» ήταν η αφορμή. 20 μόλις σελίδες, που λες δε μοιάζει με βιβλίο, μα αν είσαι άνθρωπος που αδράχνει ευκαιρίες για προέκταση μπορείς με αυτή την αφορμή να ξεκινήσεις μέσα σου το πολυπόθητο ταξίδι στις αλησμόνητες πατρίδες.

Το ραντεβού μας δόθηκε στο Κέντρο Πληροφόρησης Νέων, το Σάββατο 20 Απριλίου, σε συνεργασία του Πολιτιστικού Ποντιακού Συλλόγου Παραλίμνης και του Συλλόγου Φίλων Βιβλίου Ν. Πέλλας, και ξεκίνησε με τη συγκινισιακή φόρτιση που γέννησε το ούτι με την καλλιτεχνική επιμέλεια του μουσικού Αβραάμ Παπαϊωάννου. Στη συνέχεια, από το ημίφως της αίθουσας, η Σιμέλα Κοσμίδου, μαθήτρια του Μουσικού Σχολείου Γιαννιτσών και μέλος του Πολιτιστικού Ποντιακού Συλλόγου της Παραλίμνης, διέσχισε τη  σιωπή τραγουδώντας a cappella «Την πατρίδα μ’ έχασα». Ήδη οι παρευρισκόμενοι είχαμε μεταφερθεί στα χωριά των προγόνων ποντίων που ακόμη κρατούν ζωντανές τις μνήμες και τις ρίζες του γενεαλογικού μας δέντρου.

Την εκδήλωση χαιρέτισε η Πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων Βιβλίου Μαυρογονάτου Αικατερίνη.  Η Θεανώ Ζουρναντζίδου, Πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου και μέλος του ΔΣ του Πολιτιστικού και ποντιακού Συλλόγου της παραλίμνης, ανέλαβε την παρουσίαση του βιβλίου. Μεταξύ άλλων ανέφερε:

«..Στο «ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΟΝ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟ» λοιπόν η Ροζαλία  με μόλις 20 σελίδες  μας  ταξιδεύει τόσο έντονα!   Είναι τόσο  ξεκάθαρη, απέριττη,  ξεχειλίζει από συναισθήματα που δεν χρειάζονται πολλά λόγια για να εκφραστούν. Αφήνει μισοτελειωμένες τις περιγραφές των τόπων, των ανθρώπων, των συναισθημάτων.

Χωρίς περιττούς λυρισμούς που ίσως κουράσουν τον αναγνώστη ,  ισορροπεί ιδανικά στην μεταφορά πληροφοριών   για τον Πόντο όπως η περιγραφή της φύσης:

«..τι τοπίο … τι μέρος είναι αυτό Θεέ μου!! το χρώμα του χώματος δε φαίνεται από την πολλή βλάστηση. … τι ευλογημένος τόπος  .  Σε ποιο μέρος να πας ύστερα από αυτό? Όταν έχεις ζήση εδώ που θα πας και θα αντέξεις να ζήσεις?

Οι καιρικές συνθήκες : σε όλη τη διαδρομή ψιχάλιζε κάτι πολύ συνηθισμένο όλο τον χρόνο… οι βουνοκορφές χιονισμένες, μήνα Αύγουστο. Η σημερινή εικόνα της περιοχής  που δείχνει ότι ο χρόνος σταμάτησε μετά των ξεριζωμό των Ελλήνων από την περιοχή : Οι δρόμοι κακοτράχαλοι, χωρίς καλή σήμανση   «ρωτήσαμε 3 φορές για το δρόμο …»   λασπουριά, τα ερείπια από τα Ρωμέικα  σπίτια. Οι ερημωμένες εκκλησίες: « στην κορυφή του λόφου η εκκλησία , μουχλιασμένη στους τοίχους…   άφαντη η καμπάνα…..  στην μια πλευρά του ιερού γκρεμισμένο ένα μέρος του τοίχου»  ..»

Στη συνέχεια το λόγο πήρε η Ροζαλία Ελευθεριάδου. Αναφέρθηκε με συγκίνηση στην πρόθεσή της να εμπνεύσει και να παροτρύνει τους πόντιους 4ης γενιάς να επισκεφτούν τα μέρη όπου οι πρόγονοι ξετύλιγαν την ιστορία της καθημερινότητάς τους. Τόνισε πως φέρουμε ένα κενό μέσα μας, εκείνο το κενό που βγαίνει ως παράπονο στον τρόπο που ερμηνεύουμε τα ποντιακά τραγούδια. Εκείνο το κενό που μάς θυμίζει τα μέρη απ’ όπου κρατούν οι ρίζες μας. Χρωστάμε ένα ταξίδι στις αλησμόνητες πατρίδες. Ένα ταξίδι που δεν περιγράφεται με λόγια. Είναι βιωματικό και μιλά με συγκίνηση απ’ ευθείας στο αίμα.

Την εκδήλωση έκλεισε το παιδικό χορευτικό σχήμα του Πολιτιστικού Ποντιακού Συλλόγου Παραλίμνης. Τα μικράκια, αρχάρια στα βήματα, μα με εμφανή και επίμονη πρόθεση να γίνουν οι συνεχιστές τις ιστορίας, να κρατήσουν ζωντανή την παράδοση, τη γλώσσα, την ποντιακή ψυχή που ανασταίνεται μέσα από τους χορούς και τα τραγούδια.

Στο τέλος της εκδήλωσης όλοι δοκιμάσαμε ποντιακά εδέσματα που ετοίμασαν με μεράκι η Άννα Μακρίδου, η Μορφούλα Ηλιάδου και η Βαλεντίνα Σύρκοβα.

Επιβεβαιώθηκε για άλλη μία φορά, πως με την πιο μικρή αφορμή, οι πόντιοι σμίγουν ενώνοντας τους μακρινούς προγόνους με τους ποντίους 4^ης γενιάς και τα μικράκια που ακολουθούν τα βήματα προς το Ταξίδι της ποντιακής Ψυχής στον Παράδεισο των αλησμόνητων Πατρίδων.

Γράφει η Κάκια Παυλίδου

Μέλος του ΔΣ του Συλλόγου Φίλων Βιβλίων Ν. Πέλλας